ลักษณะทั่วไปของกล้วยไม้

กล้วยไม้เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว มีลำต้นเป้นข้อปล้อง ผิวเปลือกเรียบบางสีเขียว การเจริญของลำต้นโดยการแยกหน่อออกจากข้อ กล้วยไม้บางชนิดเรียกส่วนของข้อและปล้องว่าลำลูกกล้วยบางชนิดมีระบบรากแบบกึ่งอากาศใบเรียงตัวสลับกันตามข้อลักษณะใบเรียบสีเขียว ขนาดของใบและลักษณะอื่น ๆ แตกต่างกันไปตามชนิดพันธุ์ ดอกออกเป็นช่อตามส่วนยอดหรือข้อของลำต้น ช่อหนึ่งมีดอกประมาณ 10-30 ดอก ลักษณะดอกมีเดือยอยู่ตรงกลาง กลีบดอกแยกออกเป็นส่วน ๆ เรียงตัวกันรอบเกสร มีกลีบดอกประมาณ 5 กลีบ ซึ่งมีสีสรรและขนาดของดอกแตกต่างกันไปตามชนิดพันธุ์

ลักษณะตามพฤกศาสตร์ของกล้วยไม้

กล้วยไม้เป็นพืชวงศ์ใหญ่  มีความแตกต่างกันภายในวงศ์อย่างเห็นได้ชัด  โดยทั่วไปลำต้นของกล้วยไม้ไม่มีแก่นและเปลือก  เนื้อในเสมอกัน  ลำต้นมี 2 ลักษณะ คือ  ลำต้นแท้  มีข้อและปล้องเหมือนพืชใบเลี้ยงเดี่ยวทั่วไป  มีการเจริญเติบโตทางยอด  ลำต้นเทียมหรือลำลูกกล้วยไว้สะสมอาหาร  มีลำต้นเป็นเหง้า  มีข้อและปล้องถี่  เจริญในแนวนอนไปตามผิวของเครื่องปลูก  รากกลมอวบเป็นเส้นเล็กแข็งหรือแบนราบ  มีทั้งรากดิน  รากกึ่งดิน  รากกึ่งอากาศ  และรากอากาศ  ใบเป็นใบเลี้ยงเดี่ยวมีลักษณะต่างกันออกไป  เช่น  รูปแถบ  รูปกลมยาว  หรือลดรูปเป็นเพียงเกล็ด  แผ่นใบบางคล้ายใบหมาก  หนาอวบน้ำ  หรือเป็นแท่งกลม

ส่วนมากแล้วไม่มีส่วนที่เป็นก้านใบชัดเจน  สีของใบเป็นสีเขียวสด  บางชนิดเป็นสีม่วงคล้ำ  บางชนิดก็มีลวดลาย  ดอกออกที่ปลายลำต้น  ซอกใบหรือข้างลำต้น  ดอกเป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อ  แต่ละดอกมีกลีบเลี้ยง 3 กลีบเรียงสลับกันกับกลีบดอก 3 กลีบ  กลีบดอกอันล่างมีลักษณะต่างออกไปเรียกว่ากลีบปากหรือกลีบกระเป๋าไว้สำหรับ ล่อแมลง  ก้านเกสรตัวเมียและยอดเกสรตัวเมียเชื่อมติดกันกับเกสรตัวผู้เป็นเส้าเกสร อยู่กลางดอก  เกสรตัวผู้อยู่รวมกันเป็นก้อนเป็นกลุ่มเรณู  แต่ละอับเรณูมีฝาปิด  มี 2, 4 หรือ 8 ก้อนแล้วแต่ชนิดกล้วยไม้  ยอดเกสรตัวเมียอยู่ใต้อับเรณู  มีลักษณะเป็นเมือกเหนียว  รังไข่อยู่ตรงส่วนของก้านดอก  เมื่อได้รับการผสมจะเจริญไปเป็นเมล็ดต่อไป